Openbare School

Naam: de Openbare jongensschool
Soort: Openbaar
Denominatie: Algemeen Christelijk (niet Katholiek, niet Protestants)
Periode:1798-1920

Geschiedenis

Met de staatsregeling van 1798 word bepaald dat het onderwijs voortaan de verantwoordelijkheid van de overheid is. De regering van de Bataafse Republiek, vazalstaat van Frankrijk.
Onderwijs moet Openbaar zijn voor iedereen toegankelijk en een algemeen christelijk karakter hebben. Het mag dus niet extreem christelijk protestants of katholiek zijn.
Er komt dus een einde aan het Protestants onderwijs in de kapel.

Vanaf 1806 waren er wettelijke opleidingseisen voor onderwijzers.

In 1843 bezocht hoofdinspecteur de school. Deel van het rapport: het lokaal is er goed, doch veel te klein. Het onderwijs van Th. Slits is vrij goed voor der geringe stand der leerlingen.

1855 Omdat de kapel weer gebruikt zou gaan worden als religieuze kapel, verhuisde de school naar het nieuwe raadhuis waar ook een onderwijzerswoning en school in was.

Tot de opening van de Mariaschool in 1856 was het een gemengde school.

Vanaf 1860 kreeg de hoofdonderwijzer voortaan 500 gulden per jaar en een vrije woning met tuin.

Op 1 januari 1901 ging de eerste leerplichtwet in. Kinderen van 6 tot 12 gingen voortaan verplicht naar school.

Op 23-10-1920 besluit de gemeente tot opheffing van de openbare school op 1-1-1921.

Op 1-1-1921 start de opvolger de Rooms Katholieke Sint Jozefschool.

Locatie

Vanaf 1798: In de Kapel van Onze Lieve Vrouw in het zand aan de Bosscheweg.

Vanaf 1855: In het nieuwe Raadhuis aan de Kouwenberg / Dorpsstraat.

de School

Uit een inventaris rond 1860: 9 leestafels, 1 kaart van Noord-Brabant, 1 kaart van Nederland, 1 kaart van de wereld, 1 ballenraam, 3 borden, enkele boeken, 12 leesboeken, 6 rekenboekjes, geschiedenisboeken over het oude testament en vaderlandsche geschiedenis, aardrijkskunde, natuurkunde en taalkunde.

Op alle dagen behalve op zaterdag werd er les gegeven. (uit nieuwe verordening voor het Lager Onderwijs).
De lessen begonnen om 8:30 tot 11:00. De hoogste klassen tot 11:30. De kinderen gingen thuis eten. Daarna in de middag van 13:30 tot 16:00. De hoogste klassen tot 16:30.

Vrije dagen: 3 dagen in de paasweek, de 3 eerste dagen van de kermisweek, op de 4 jaarmarktdagen, de vakantie van 1 t/m 15 augustus.

Klaslokalen

In de kapel was er 1 leslokaal. (inspectie 1843)

Vanaf 1855 waren er in het nieuwe raadhuis 2 klaslokalen aan de oostelijke kant.
Tot 1910 waren er 2 klaslokalen. In elk lokaal zaten 3 leerjaren.
In 1910 werd er een derde lokaal bijgebouwd.

Leiding

-1809 Jan Neervens
1809-1827 J.M. Claassens
1827-1870 Theodorus Slits
1870-1921 Peter Antoon Biermans (1843-1922)

Personeel

Tot 1884 was het inkomen van een onderwijzer 100 gulden vanuit het rijk. Aangevuld met schoolgeld van de ouders van de leerlingen.

Rond 1910 3 onderwijzers.

Meester van de Heijden
Meester Dingemans

Lijst van onderwijzers in Aarle-Rixtel

Onderwijzers woningen

Er is een oudemeesters woning aan de Lieshoutseweg
1827 krijgt onderwijzer Slits een flinke woning met tuin
Vanaf 1855 is er een onderwijzerswoning in het westelijk deel van het nieuwe raadhuis.
Vanaf 1860 heeft de hoofdonderwijze recht op een vrije woning en tuin.

Leerlingen

1826 winter 85 kinderen, zomer 25 kinderen
Januari 1851 80 jongens en 62 meisjes
Juli 1851 47 jongens en 45 meisjes tot 1860 waren er gemiddeld 83 leerlingen
1860 70 in de zomer en 92 in de winter
In 1880 was het aantal leerlingen zodanig toegenomen dat de school moest worden verdubbeld. Wegens de wet op de kinderarbeid mochten kinderen onder de 12 jaar niet meer werken.
15-1-1900: 81 leerlingen.
15-4-1900: 75 leerlingen
15-10-1900: 79 leerlingen
In 1911 ongeveer 90 leerlingen.