Schepenbank
Geschiedenis
In de eerste Brabantse periode van 1231 tot 1392 waren Aarle en Rixtel, Hertogsdorpen.
De dorpen waren niet verenigd in een Heerlijkheid maar vielen direct onder de Hertog in Brussel.
Ze werden bestuurd door de Meijer die het hoofd van de Meierij van Den Bosch was en zetelde in Den Bosch. (na 1648 Hoogschout genoemd)
Het eerste bewijs voor het bestaan van een schepenbank komt uit 1368.
In een rolrekening van Jan Vriens van Craijnem komt de Aarlese schepenbank voor.
Vanaf 1392 tot 1642 vielen Aarle en Rixtel onder de schepenbank van de Heerlijkheid Aarle-Beek. Die had de hoge, middelbare en lage jurisdictie namens de heer.
Het lokale dagelijks bestuur was in handen van de schepenbank.
Wanneer de schepenbank voor het eerst bijeen kwam is niet bekent.
In het begin van het jaar was er het jaargeding: de vergadering waarbij kleine strafbare zaken aan de orde kwamen. Hierbij was de kwartierschout af en toe ook aanwezig. [1]
Vanaf 1642 tot 1795 vielen Aarle en Rixtel onder de Heerlijkheid Aarle-Rixtel, die had de lage en middelbare jurisdictie. De hoge jurisdictie viel onder de schepenbank van Den Bosch. [2]
Op 20-7-1795 riepen de schepenen alle stemgerechtigde inwoners bijeen in de kerk van Aarle. Hendrik Petit wist de zaak zo op te jutten dat het vertrouwen in de schepenen werd opgezegd. De nieuwe schepenbank trad aan op 20-8-1795. [3]
Op 30-6-1798 werden de meeste schepenen weer aan de kant gezet. [4]
De indeling van de schepenbank
De schepenbank bestond uit 7 schepenen. De voorzitter van de schepenbank was de schout.
Eén van deze schepenen was de President-Schepen. De heer van Aarle-Beek benoemde de schout en de schepenen.
De verdeling: [5]
4 Schepenen uit Aarle en Rixtel.
3 Schepenen uit Beek.
Het corpus Aarle-Rixtel kon onafhankelijk optreden van het corpus Beek en Donk.
Taken
De taak van de schepenbank was: besturen van de heerlijkheid en uitvoeren van de rechtspraak.
Taak: besturen van de heerlijkheid:
Men kon bijvoorbeeld aktes laten opmaken zoals testamenten. Trouwen voor de schepenbank.
Taak: uitvoeren van de rechtspraak:
Locatie
Locatie van de schepenbank / de dingbank / de vierschaar:
De locatie van de schepenbank in Aarle-Beek is nog niet duidelijk. Waarschijnlijk was er geen vaste plaats om te vergaderen.
1 1482: Een ander stuk uit het archief van Huize Rixtel zegt: die plaetse daer die dingbanck bynnen die dorpe van Aerle steet.
2 Andere bronnen geven een vergaderplaats aan onder een linde die op de Nieuwe markt gestaan zou hebben. [6]
3 Op een kaart van omstreeks 1546 staat een afbeelding van de vierschaar van de Heerlijkheid Aarle-Beek. Met opschrift: de plaatsse genaamd de dingbank. [7]
Salaris
1761: schepenen elk 7 gulden en 10 stuivers [8]
Samenstelling van de schepenbank
Lijst van schouten en schepenen in Aarle-Rixtel
Bronnen
- ↑ Son en Breugel 1999 blz 65
- ↑ Boek: een pront wijf.. 1993 blz 215
- ↑ Boek:van Ricstelle tot Aarle-Rixtel.Jean Coenen 1992 blz 82
- ↑ Boek:van Ricstelle tot Aarle-Rixtel.Jean Coenen 1992 blz 83
- ↑ Boek:van Ricstelle tot Aarle-Rixtel. Jean Coenen 1992 blz 46
- ↑ Boek:van Ricstelle tot Aarle-Rixtel. Jean Coenen 1992 blz 46
- ↑ een archief in Brussel, boek:Son en Breugel 1999 blz 70
- ↑ Van Aarle dit, van Rixtel dat, van alles wat 1979 blz 17